بیوتی گوروها، افرادی که در یوتیوب ویدیوهای آموزشی و سرگرمکننده درباره آرایش، مراقبت از پوست و مد تولید میکنند، نقش مهمی در شکلدهی سلیقه نوجوانان دارند. این افراد با ارائه نکات شخصی و تجربیات خود، استانداردهای زیبایی را به مخاطبان منتقل میکنند. نوجوانان با دنبال کردن آنها، سبک زندگی و رفتارهای زیبایی محبوب را میآموزند و گاهی از آنها تقلید میکنند.
تماشای و تعامل با بیوتی گوروها مزایای خاص خود را دارد. نوجوانان ممکن است مهارتهای آرایش خود را از طریق خودآموزی تقویت کنند یا علاقه بیشتری به هنر و خلاقیت پیدا کنند. با این حال، محتوای یوتیوب به سرعت تغییر کرده است. سبک کلاسیک «با من آماده شو» که ساده و روزمره بود، محبوبیت خود را از دست داده است. اکنون بیوتی گوروهای جدید بیشتر شبیه سلبریتیهای هالیوودی هستند و با سبک زندگی پر زرق و برق، شخصیتهای دراماتیک و سرمایهگذاریهای مالی، شهرت پیدا میکنند.
نمونهای از بیوتی گوروهای مشهور: جفری استار
جفری استار یکی از برجستهترین بیوتی گوروهای جهان است. در سال ۲۰۲۰، او در رتبه دهم فهرست پردرآمدترین ستارههای یوتیوب قرار گرفت. او بیش از ۱۶.۴ میلیون مشترک دارد و ویدیوهایش بیش از ۲.۵ میلیارد بار دیده شدهاند. استار بارها به دلیل اتهامات نژادپرستی و رفتارهای منفی جنجالساز شده است.
دیگر بیوتی گوروها نیز ممکن است تأثیرات منفی بر نوجوانان داشته باشند. آنها ممکن است مصرفگرایی را تشویق کنند، باعث اختلالات خوردن شوند یا جنسیسازی زودرس را در مخاطبان جوان افزایش دهند.
چالش والدین: هدایت فرزندان به محتوای مثبت
والدین اغلب با دشواری میتوانند علاقهمندیهای فرهنگی فرزندان را دنبال کنند. شاید همه نامهای بیوتی گوروها را ندانند یا زمان کافی برای بررسی همه ویدیوها نداشته باشند. با این حال، والدین میتوانند نوجوانان را به سمت محتوای مثبت هدایت کنند.
سه اصل ساده وجود دارد که والدین با استفاده از آنها میتوانند تجربه یوتیوب را برای فرزندان ایمنتر و آموزندهتر کنند.
قانون اول: «ارتباطگیری»
محتوای یوتیوب برای نوجوانان جذاب است زیرا سرگرمکننده است. نوجوانان به این محتوا ادامه میدهند زیرا نیازهای رسانهای آنها را برآورده میکند. تحقیقات نشان داده است که نوجوانان این ویدیوها را ارزشمند و صمیمی میدانند و آنها را برای رشد شخصی مفید میدانند.
والدین باید با ذهن باز با فرزندان صحبت کنند و گوش دهند که چه احساسی نسبت به ویدیوها دارند. نوجوانان ممکن است با مشاهده مکرر، لایک کردن، اشتراکگذاری لینکها، گذاشتن نظر یا تمایل به خرید محصولات، نشان دهند که به ویدیوها «متصل» شدهاند. نیازی نیست همه این اقدامات را کنترل کنید. مهم این است که بفهمید چرا آنها به ویدیوهای خاص علاقه دارند.
والدین میتوانند دستهبندیهایی از ویدیوهای محبوب فرزندان بسازند. این دستهها میتوانند شامل ویدیوهای آموزشی آرایش، وبلاگهای خرید لوازم آرایشی، بررسی محصولات یا هایلایتهای خرید باشند. حتی اگر نوجوانان هنوز دلیل علاقه خود را نمیدانند، ادامه گفتوگو و تشویق آنها به یافتن معنا در مصرف رسانهای، اهمیت دارد.
قانون دوم: «آموزنده و مرتبط»
نوجوانان میتوانند نکات آرایشی و مد را از بیوتی گوروها یاد بگیرند. اما همه نکات مناسب سن آنها نیست و همه محصولات معرفیشده با بودجه نوجوانان همخوانی ندارد.
برای مثال، جفری استار اغلب محصولات گرانقیمتی مانند فونداسیون، هایلایتر، پالتهای کانتور و رژلب را بررسی میکند و این بررسیها در پسزمینههای لوکس انجام میشود. با وجود ارزش آموزشی و سرگرمی این ویدیوها، نوجوانانی که فقط محتوای غیرمتناسب با سن خود را تماشا میکنند، ممکن است بیشتر در معرض خطر جنسیسازی زودرس و مصرفگرایی باشند.
والدین باید فهرست ویدیوهای فرزندان را متنوع کنند و محتوای آموزشی و مرتبط با زندگی روزمره پیشنهاد دهند. برخی ویدیوها مصرفگرایی را تشویق میکنند و برخی آموزشی هستند.
مثلاً، ویدیوی خرید پالتهای آرایشی در یک اقامتگاه لوکس لزوماً بد نیست. اما میتوان آن را با ویدیوی آموزشی متعادل کرد که نشان دهد چگونه از یک پالت سه آرایش متفاوت بسازیم و این آموزش با بودجه نوجوانان همخوانی دارد. محتوای مثبت میتواند هم سرگرمکننده و هم آموزنده باشد.
قانون سوم: «شفافیت تبلیغات»
بیوتی گوروها با برندها همکاری میکنند یا محصولات خود را معرفی میکنند. این موارد در ویدیوها نشان داده میشوند. نوجوانان ممکن است نتوانند انگیزه اقتصادی پشت این ویدیوها را تشخیص دهند.
برخی بیوتی گوروها ممکن است از قدرت خرید نوجوانان سوءاستفاده کنند، به ویژه در ویدیوهای بررسی محصولات که نمای واقعی محصول را نشان نمیدهند یا حمایت مالی را شفاف اعلام نمیکنند.
با این حال، محتوای حمایتشده میتواند مفید باشد اگر دو شرط رعایت شود: بیوتی گورو قرارداد تبلیغاتی را شفاف اعلام کند و محتوای بررسی محصولات به همان اندازه سرگرمکننده باشد که سایر ویدیوهایش.
والدین میتوانند با پرسشهای باز به فرزندان کمک کنند تا سواد تبلیغاتی پیدا کنند و انگیزه اقتصادی پشت ویدیوها را تشخیص دهند. میتوانند از آنها بپرسند: این محصولات از کجا آمدهاند؟ آیا شفاف اعلام شدهاند؟ چرا این محصولات انتخاب شدهاند؟ کیفیت بررسی چگونه است؟ کیفیت این ویدیو نسبت به سایر ویدیوهای او چگونه است؟
ایجاد و تمرین این قوانین ممکن است زمان ببرد، اما والدین با این روش میتوانند ریسکها را کاهش دهند و فرصتها را برای فرزندان افزایش دهند. پس از مشاهده چند ویدیو و بررسی محصولات آرایشی، والدین میتوانند بهتر بفهمند چه چیزی باعث میشود فرزندانشان با یوتیوب، جهان اطراف و حتی با خود آنها ارتباط برقرار کنند.