سیده مبینا محسنی تکیه
در دنیای امروز، فیلم و سریالها تنها وسیلهای برای سرگرمی نیستند؛ بلکه بستری ارزشمند برای بازتاب دغدغههای انسانی، بازشناسی هیجانات و حتی یادگیری غیرمستقیم مفاهیم روانشناسی محسوب میشوند. بسیاری از افراد، در خلال تماشای یک داستان سینمایی یا سریالی، فرصت مییابند تا با زوایای پنهان ذهن و رفتار انسانی آشنا شوند و این تجربه میتواند هم تسکیندهنده و هم آموزنده باشد.
از سوی دیگر، کارگردانان و بازیگران برجسته همواره تلاش کردهاند تا به کمک هنر هفتم، پیچیدگیهای روان انسان را به تصویر بکشند. پرداختن به مفاهیم روانشناختی در سینما نه تنها جذابیت داستانی میآفریند، بلکه فرصتی برای تعمیق نقشها، برانگیختن احساسات و ایجاد ارتباطی عمیقتر با مخاطب فراهم میسازد. بسیاری از آثار ماندگار تاریخ سینما، دقیقاً بهدلیل همین نگاه روانشناختیشان جایگاه ویژهای یافتهاند.
بر همین اساس، انتشار فهرستی از بهترین فیلمها و سریالهای روانشناسی در وبسایت «روانشناسان» اقدامی ارزشمند است؛ چراکه هم علاقهمندان سینما و هم دوستداران روانشناسی میتوانند از این مسیر، آثار برتر این حوزه را بشناسند و تجربه تماشای خود را غنیتر کنند. این معرفیها میتواند دریچهای باشد برای پیوند میان هنر و علم روانشناسی و الهامبخش مخاطبان در مسیر شناخت بهتر ذهن و رفتار انسان.
اطلاعات کلی فیلم
عنوان فیلم به زبان انگلیسی: Hereditary
عنوان فیلم به زبان فارسی: ارثی
سال اکران: ۲۰۱۸
کارگردان: آری آستر (Ari Aster)
تهیه کننده: پاتریک آرکارس (Patrick Archer), آری آستر (Ari Aster), کوین تیگ (Kevin Turen)
نویسندگان: آری آستر (Ari Aster)
بازیگران: تونی کولت (Toni Collette), الکس ولف (Alex Wolff), میل لی یاس (Milly Shapiro), گابریل بیرن (Gabriel Byrne)
جنبههای روانشناسی
فیلم Hereditary یکی از برجستهترین نمونههای سینمای ترس روانشناختی است که مفاهیم عمیق روانشناختی را به تصویر میکشد. محور اصلی فیلم، بررسی روانشناسی خانواده، سوگ، اختلالات اضطرابی و تأثیرات نسل به نسل مشکلات روانی و رازهای خانوادگی است. فیلم به دقت نشان میدهد چگونه تروماهای گذشته میتوانند بر رفتار و سلامت روان اعضای خانواده اثر بگذارند و چرخهای از اضطراب و ترس ایجاد کنند. علاوه بر این، اضطراب، افسردگی و اختلالات شخصیتی شخصیتها به شکل واقعگرایانه و دقیق بازتاب یافتهاند.
خلاصه فیلم
فیلم Hereditary داستان خانواده گرهمان را روایت میکند که پس از مرگ مادربزرگ مرموز خانواده، با مجموعهای از حوادث غیرقابل توضیح روبرو میشوند. با آشکار شدن اسرار تاریک خانواده، اعضای خانواده دچار آشفتگیهای شدید روانی و ترسهای عمیق میشوند. داستان فیلم با محوریت رابطه مادر و فرزند، تروماهای پنهان و روانشناسی سوگ، فضایی تاریک و پیچیده ایجاد میکند که مخاطب را تا پایان در حالت تعلیق و اضطراب نگه میدارد.
نقاط قوت
فیلم از نظر روانشناسی خانوادگی و ترس روانشناختی بسیار دقیق است. کارگردانی آری آستر، بازی درخشان تونی کولت و استفاده از فضاسازی، نورپردازی و موسیقی برای ایجاد حس اضطراب، از برجستهترین نقاط قوت فیلم محسوب میشوند. علاوه بر این، فیلم موفق شده به صورت علمی و واقعی تاثیر سوگ و تروما بر روان انسان را به نمایش بگذارد و مخاطب را درگیر احساسات شخصیتها کند.
نقاط ضعف
برخی مخاطبان ممکن است روند کند فیلم و تمرکز زیاد بر روانشناسی شخصیتها را خستهکننده بدانند. همچنین، پیچیدگی روایت و عدم توضیح مستقیم برخی اسرار خانوادگی، ممکن است برای برخی بینندگان گیجکننده باشد.
نقد فیلم
پیتر تراورز، منتقد Rolling Stone: فیلم Hereditary موفق شده با تلفیق روانشناسی و وحشت، تجربهای تاثیرگذار و فراموشنشدنی برای مخاطب ایجاد کند. بازی تونی کولت در بازنمایی روان پریشی مادر خانواده برجسته است.
ریچارد روپر، منتقد Chicago Sun-Times: آری آستر با دقت در پرداخت شخصیتها و تمرکز بر تروماهای خانوادگی، فیلمی ساخته که فراتر از ژانر وحشت است و ابعاد روانشناختی پیچیدهای ارائه میدهد.
استفانی زاک، منتقد IndieWire: فیلم به عنوان نمونهای از «ترس روانشناختی مدرن» شناخته میشود. روایت روانشناسی خانواده و استفاده ماهرانه از فضا و نورپردازی، تجربه سینمایی عمیقی را برای مخاطب فراهم میکند.
