سیده مبینا محسنی تکیه
نادین همیشه ذهنی کارآفرینانه داشته است. در سن ۱۴ سالگی، او فروش لیموناد سرد در بازار محلی کشاورزان هند را آغاز کرد و به طور شهودی میدانست خریداران از نوشیدنی خنک در گرمای تابستان استقبال خواهند کرد. کسبوکار او به تدریج به فروش ساندویچها و وعدههای غذایی به ادارات نزدیک تبدیل شد، که این تغییر تحت تأثیر علاقه او به آشپزی و شخصیت پرانرژیاش بود.
وقتی نادین تصمیم گرفت کسبوکارش را گسترش دهد و یک فرد برای تحویل سفارشها استخدام کند، کسبوکارش کاهش یافت. او دوباره به ادارات سر زد و حقیقت سختی را آموخت: غذاهایش به اندازه حضورش جذاب نبودند. لمس شخصی او همان کاری بود که سرویسش انجام میداد؛ او آرامش و شادی در روز کارکنان ایجاد میکرد، نه صرفاً تغذیه ارائه میداد.
چارچوب «وظایفی که باید انجام شوند» و نیازهای پنهان مشتری
تجربه نادین نمونهای عمیق است که نشان میدهد محصولات و خدمات اغلب دارای وظایف پنهان احساسی یا روانشناختی هستند. این مفهوم در دهه ۹۰ نیز دیده شد، زمانی که مکدونالد تلاش کرد شیکهای خود را بهبود دهد. با وجود تغییرات در طعم، فروش افزایش نیافت تا زمانی که با کلایتون کریستنسن مشورت کردند. او کشف کرد وظیفه اصلی شیکها فقط رفع تشنگی نبود؛ بلکه به عنوان همراهی راحت و پرکننده برای سفرهای طولانی استفاده میشدند.
مثال واقعی از صنعت املاک و هدف روانشناختی
داستان باب موستا، مشاور نوآوری، این چارچوب را بهتر نشان میدهد. او مأمور شد فروش آپارتمانهای مسکونی در دیترویت را افزایش دهد و به جای تمرکز بر ویژگیهای فیزیکی، هدف روانشناختی این آپارتمانها را بررسی کرد. مصاحبهها نشان داد که خریداران بالقوه بیشتر به این فکر میکنند که آیا میز غذاخوری ارزشمند خانوادهشان در فضای جدید جا میگیرد یا خیر و جزئیات لوکس یا امکانات خاص اهمیت کمتری دارند.
این بینش حقیقت مهمی درباره رفتار مصرفکننده آشکار میکند: تصمیمات مردم تنها بر اساس ویژگیهای فیزیکی یا عملکردی محصول نیست، بلکه نیازهای عمیق احساسی و روانشناختی نیز تعیینکننده هستند. میز غذاخوری نمادی از استمرار خانواده و امنیت عاطفی بود.
اشتباه رایج کسبوکارها
بسیاری از کسبوکارها اشتباه میکنند و بر محصول یا فناوری تمرکز میکنند و نیازهای اساسی مشتری را نادیده میگیرند. با درک این نیازها، شرکتها میتوانند محصولاتی بسازند که احتمال موفقیت بیشتری دارند و با مشتریان در سطح عمیقتری ارتباط برقرار کنند. این کار باعث میشود نیازهایی را برآورده کنند که مشتریان خود نتوانستهاند بیان کنند.
نوآوری فراتر از ویژگیهای فیزیکی
نوآوری فقط به معنای بهتر، سریعتر یا ارزانتر کردن چیزها نیست؛ بلکه درک عمیق تجربه انسانی اهمیت دارد. شناخت نقش محصولات و خدمات در زندگی و فهم اینکه چگونه مشکلات را حل میکنند، نه فقط عملی بلکه احساسی و روانشناختی، از اهمیت بالایی برخوردار است. حضور آرامبخش در یک روز پرتنش یا چالش عاطفی کوچک کردن خانه نمونههایی از این وظایف روانشناختی هستند.
اهمیت درک وظیفه روانشناختی محصول
هنگامی که طراحی و نوآوری میکنیم، درک وظیفه روانشناختی محصول قدرتمندترین ابزار است. این یعنی توجه به معنای محصول برای افرادی که از آن استفاده میکنند و شناخت این وظیفه میتواند تفاوت میان موفقیت یا شکست محصول و ایجاد تجربهای واقعی و معنادار برای مشتری را رقم بزند.
