روند رو به رشد سالمندی در کشور

به گزارش ایسنا به نقل از روان ۲۴، رئیس سازمان بهزیستی کشور اعلام کرد تعداد زنان سالمند تنها از مردان بیشتر است و این مسئله مشکل‌ساز می‌شود. تاکنون در ۱۸ استان شناسایی انجام شده و ۵۳ هزار زن سالمند تنها تحت پوشش طرح قرار گرفته‌اند.

جواد حسینی در جلسه شورای ساماندهی سالمندی استان همدان بیان کرد که مشکل اصلی کشور گسل شناختی است. او افزود هنوز موضوع سالمندی به‌عنوان یک مسئله جدی در ایران مطرح نشده و برنامه مشخصی برای آن تدوین نمی‌شود.
تمامی زنان سرپرست خانوار روستایی در استان همدان تحت پوشش بیمه رایگان عشایری قرار می‌گیرند و هیچ زنی بدون بیمه باقی نخواهد ماند. حسینی گفت اگر جمعیت بالای ۶۰ سال یک کشور ۷ درصد باشد، آن کشور جوان محسوب می‌شود و اگر بین ۷ تا ۱۴ درصد باشد، در حال ورود به سالمندی است. در حال حاضر ۱۲ درصد جمعیت کشور سالمند هستند.

رشد سریع جمعیت سالمندی و بحران‌ها

حسینی گفت جمعیت سالمندی طی ۴۳ سال، از سال ۱۳۵۵ تا ۱۳۹۸ دو برابر شده و پیش‌بینی می‌شود از ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۴ دوباره دو برابر شود. این رشد سریع، بیشتر از روند جهانی است. او افزود موج جمعیتی کودکان به گونه‌ای بوده که کودکان به محض تولد وارد بزرگسالی شده‌اند.
وی به مشکلات دوره کودکی اشاره کرد و گفت که هویت کودکی در آموزش ابتدایی نادیده گرفته می‌شود. دوره نوجوانی نیز رسمیت ندارد و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برنامه‌های کافی برای این گروه ارائه نمی‌کند. وزارت ورزش و جوانان نیز برنامه‌های مؤثر کافی ندارد. این وضعیت، یک گسل جدی محسوب می‌شود.

دوره میانسالی با مشغله‌ها و مشکلات فراوان همراه است و سالمندی نیز با گسل‌های شناختی مواجه است. سرعت تغییر جمعیت به حدی بالاست که اگر برنامه‌ای تدوین نشود، ایران با بحران سالمندی روبرو خواهد شد.

استراتژی‌های جهانی سالمندی و وضعیت ایران

حسینی به استراتژی‌های جهانی پیرامون سالمندی اشاره کرد. او گفت چند استراتژی وجود دارد: سپیده‌دم سالمندی، نظام تاریک‌روشن سالمندی، سالمندی سعادتمند و سالمندی مخاطره‌آمیز. با وضعیت فعلی، ایران به سمت سالمندی مخاطره‌آمیز حرکت می‌کند مگر اقدامات جدی انجام شود.
وی افزود ۷۱ درصد زنان سالمند درآمد کافی ندارند و برخی اصلاً درآمدی ندارند. بیش از ۵۵ درصد بی‌سواد هستند و ۶۰ درصد با بیماری‌های مزمن و مشکلات روانی دست و پنجه نرم می‌کنند. مهم‌ترین چالش سالمندان، تنهایی است. این مسئله در زنان سالمند شایع‌تر است.

اقدامات قانونی و برنامه‌های حمایتی بهزیستی

رئیس سازمان بهزیستی اعلام کرد پیش‌نویس قانون حمایت از سالمندان آماده شده و مراحل قانونی آن در حال پیگیری است. این اقدامات به منظور ساماندهی مسائل سالمندان در سطح قانون انجام می‌شود.
حسینی درباره شهر دوستدار سالمند توضیح داد که ۲۸ دستگاه در این زمینه مسئولیت دارند. تاکنون ۱۸ استان شناسایی انجام داده و ۵۳ هزار زن سالمند تنها تحت پوشش طرح توانمندسازی و حمایت بهزیستی قرار گرفته‌اند. این برنامه در استان همدان نیز اجرا می‌شود.

آموزش مدیریت بحران برای سالمندان در شرایط بحران‌های طبیعی و غیرطبیعی در دستور کار است. این آموزش در سه سطح انجام می‌شود: خودمراقبتی سالمندان، تربیت مراقبان رسمی سالمندان و سیاست اشتغال سالمندان.

میز خدمت، پیشخوان و مراکز سالمندی

حسینی گفت میز خدمت سالمندی و پیشخوان سالمندی از طرح‌های جاری هستند. پیمایش ملی سالمندان در حال انجام است و حدود ۷۰۰ مرکز سالمندی وجود دارد که استانداردسازی آن‌ها در دست اقدام است. دهکده‌های سالمندی نیز دنبال می‌شوند و بخش خصوصی در زمینه تجهیزات، یارانه‌ها و مجوزها پشتیبانی می‌شود. برای هر سالمند گاهی تا ۱۳ میلیون تومان یارانه ماهانه پرداخت می‌شود.
تاکنون سه هزار مشاور روانشناس در حوزه سالمندی تربیت شده‌اند که بخش زیادی در استان همدان فعالیت خواهند کرد. این اقدام به ایجاد ۳۰ هزار فرصت شغلی رایگان در سال نخست منجر می‌شود.

توانبخشی مبتنی بر جامعه و برنامه‌های اشتغال

طرح CBR شهری (توانبخشی مبتنی بر جامعه) در حال اجراست. ۹۵ درصد استان همدان و نزدیک به ۹۹ درصد روستاهای آن تحت پوشش قرار دارند. این طرح در مدارس و کانون‌ها اجرا می‌شود و حداقل ۳۰ درصد شهرها از خدمات توانبخشی مبتنی بر محل بهره‌مند خواهند شد.
برنامه‌های حمایتی در حوزه آموزش، اشتغال، مسکن و ازدواج نیز در دستور کار قرار دارند. برای سال ۱۴۰۴، ۳۱۰۰ نفر از دانش‌آموزان و دانشجویان استان کمک‌هزینه تحصیلی دریافت می‌کنند و آموزش مهارت‌های شغلی مناسب با استعدادهایشان ارائه خواهد شد.
برای اشتغال، ۱۷۰۰ فرصت شغلی در استان همدان ایجاد می‌شود. برای افراد دارای معلولیت، طرح پنل‌های خورشیدی و دو ساختگاه سه مگاواتی اجرا می‌شود که هر کدام ۶۰۰ نفر را سهامدار می‌کند. مبلغ ماهانه پرداختی به مرور افزایش می‌یابد.

مسکن، ازدواج و سایر خدمات

برای ۲۰۰ نفر از افراد دارای معلولیت مسکن تأمین می‌شود. ۵۰ درصد افراد جامعه هدف که ازدواج می‌کنند، از حمایت جهیزیه بهره‌مند خواهند شد. تمامی افراد تحت پوشش غربالگری بینایی و شنوایی قرار می‌گیرند. هفت مرکز جدید شامل مراکز کارگاهی، سالمندی و مراکز جسمی–حرکتی به ظرفیت استان افزوده خواهد شد.
تمامی زنان سرپرست خانوار روستایی در استان همدان تحت پوشش بیمه رایگان عشایری قرار می‌گیرند و هیچ زنی بدون بیمه باقی نخواهد ماند. زنان شهری در شهرهای زیر ۲۰ هزار نفر جمعیت نیز بیمه رایگان دریافت خواهند کرد. تمام کسانی که نیازمند ویلچر هستند، ویلچر دریافت خواهند کرد.