طبیعی است که هر کسی بخواهد ایدهها، انتخابها، دستاوردها یا نظراتش توسط اطرافیان تأیید شود. وقتی کودکان کاری انجام میدهند، معمولاً نگاهشان به والدین است تا موفقیتشان را تأیید کنند.
دکتر کارن هال، اعتبارسنجی را «شناسایی و پذیرش تجربه فرد دیگر» تعریف میکند. خود-اعتبارسنجی یعنی بتوانید تجربههای درونی خود را شناسایی و بپذیرید. این به معنای موافقت با نظر دیگران یا پذیرش افکارشان به عنوان افکار خودتان نیست؛ بلکه یعنی بتوانید این افکار و تجربیات را معتبر بدانید.
اعتبارسنجی بخشی از وابستگی متقابل انسانها و نیاز به بازخورد و تشویق دیگران است. حتی افراد مستقل نیز در برخی جنبههای زندگی خود به اعتبارسنجی نیاز دارند. اما آنها میتوانند در صورت عدم دریافت تأیید از دیگران، خود-اعتبارسنجی را جایگزین کنند.
مشکل زمانی رخ میدهد که خود-اعتبارسنجی ممکن نباشد یا فرد ارزش آن را نادیده بگیرد. در این شرایط، فرد مدام نیازمند تأیید دیگران خواهد بود و احساسات خود را کماهمیت میشمارد.
اعتبارسنجی از دیگران و شبکههای اجتماعی
یکی از مهمترین دلایل نیاز به اعتبارسنجی، شبکههای اجتماعی است. افراد هویت خود را بر اساس واکنش دیگران به پستهایشان شکل میدهند.
متیو لیبرمن، استاد روانشناسی دانشگاه کالیفرنیا، لسآنجلس، نشان میدهد که شبکههای اجتماعی تمایل افراد به عضویت در گروه و اجتناب از احساس انزوا را برآورده میکنند (Lieberman, 2013; Tjepkema, 2019).
اکثر مردم دوستی دارند که مداوم پست میگذارد و تعداد لایک، کامنت و اشتراکگذاریهایش را بررسی میکند. بیش از ۳.۲ میلیارد نفر در سراسر جهان روزانه از شبکههای اجتماعی استفاده میکنند، یعنی حدود ۴۲ درصد جمعیت جهان (Emarsys).
در ایالات متحده، تقریباً ۷۰ درصد بزرگسالان از فیسبوک استفاده میکنند و ۹۰.۴ درصد نسل هزاره کاربران فعال آن هستند. با لایک کردن، کامنت گذاشتن یا اشتراکگذاری پستها، افراد همدیگر را اعتبارسنجی میکنند.
این نیاز به تأیید، همراه با نیاز به اعتبارسنجی حضوری، میتواند اضطراب، افسردگی و کاهش عزت نفس ایجاد کند و دریافت مداوم تشویق و پذیرش را اعتیادآور کند.
شکستن چرخه وابستگی به تأیید دیگران
اولین گام برای کاهش وابستگی به اعتبارسنجی دیگران، شناخت نوع اعتبارسنجی است که میخواهید. آیا به دنبال تأیید شبکههای اجتماعی هستید؟ یا میخواهید در محیط کار بهترین باشید، همسر ایدهآل شوید یا والد نمونه باشید؟
تشخیص زمانی که به دنبال تأیید خارجی هستید، اولین قدم است. با پذیرش این رفتار، میتوانید چرخه وابستگی را بشکنید و یاد بگیرید که به درون خود رجوع کنید و خود-اعتبارسنجی انجام دهید.
روشهای عملی برای شروع
استراحت از شبکههای اجتماعی: با دور شدن از شبکههای اجتماعی، دیگر خودتان را با دیگران مقایسه نمیکنید و اضطراب ناشی از واکنشها کاهش مییابد.
آگاهی و توجه (Mindfulness): رفتار خود را بررسی کنید و پیشرفتهایتان را ثبت کنید. این کار نوعی خود-اعتبارسنجی است و باعث تقویت شناخت از تواناییها، استعدادها و مهارتهایتان میشود.
پرهیز از درخواست اعتبارسنجی: به جای جستجوی تأیید دیگران، ابتدا از خودتان بپرسید. اگر بازخورد یا تشویقی دریافت کردید، آن را بپذیرید و متوقف شوید. دیگران را برای تأیید بیشتر دنبال نکنید.
به یاد داشته باشید، اعتبارسنجی در زندگی شما چیز بدی نیست؛ این امر مثبت و تأییدکننده است. تنها زمانی مشکلساز میشود که محور تمام فعالیتها و تصمیمات شما شود.