اهمیت اعتبار احساسات کودکان
دکتر امین ماهورام، فوق تخصص روانپزشکی کودک و نوجوان، تأکید میکند والدین باید به احساسات کودکان اعتبار دهند و هرگز آنها را کوچک نشمارند. وی توضیح داد: «کودکانی که کمتر از ۱۰ سال سن دارند، اگر در معرض اخبار منفی قرار بگیرند، خود را در موقعیت خطر تصور میکنند و ترس و اضطراب زیادی تجربه میکنند.»
تفاوت رفتار کودکان و نوجوانان در مواجهه با اخبار ناخوشایند چشمگیر است. والدین باید سن و تکامل ذهنی کودک را در نظر بگیرند و مطابق با آن اقدام کنند.
اطمینان خاطر به کودکان
اگر کودکان با اخبار منفی مواجه شدند، والدین باید ابتدا به آنها اطمینان دهند که این اتفاقات برای آنها یا خانوادهشان رخ نخواهد داد. نمایش حمایت و مراقبت والدین در این شرایط بسیار مهم است. همچنین احساس ترس، غم و ناامیدی کودکان نباید نادیده گرفته شود. این احساسات باید معتبر شمرده شوند تا کودک بتواند با آرامش بیشتری با موقعیت مقابله کند.
گفتوگو با کودکان و نوجوانان
ماهورام توصیه میکند والدین زمینه گفتوگو با کودکان و نوجوانان درباره اخبار و وقایع ناخوشایند را فراهم کنند. این گفتوگو باید صادقانه و متناسب با سن کودک باشد. کودکان باید احساسات و ترسهای خود را بدون قضاوت با والدین در میان بگذارند.
یکی دیگر از روشهای مؤثر، ارائه خبرهای خوشایند است. دادن اخبار مثبت و خبرهای دلگرمکننده میتواند افکار منفی کودک را کاهش دهد و به او حس امنیت بدهد.
ادامه فعالیتهای طبیعی و روزمره
ادامه فعالیتهای روزمره، حتی در زمان بمباران اخبار منفی، اهمیت زیادی دارد. کودکان باید بتوانند به بازیها، مدرسه، مطالعه و فعالیتهای روزمره خود ادامه دهند. این رفتار، فشار روانی ناشی از اخبار را کاهش میدهد و کودک کمتر دچار اضطراب و استرس میشود.
با بالاتر رفتن سن، نوجوانان خودشان به اخبار دسترسی پیدا میکنند. والدین باید نظارت کنند و منابع معتبر خبری را معرفی کنند تا نوجوانان کمتر تحت تأثیر اخبار منفی قرار گیرند.
آموزش منابع خبری معتبر
یکی از نکات کلیدی، آشنا کردن نوجوانان با منابع خبری معتبر است. والدین باید بررسی کنند که نوجوانان اخبار را از چه کانالها و شبکههایی دریافت میکنند و نحوه رصد اخبار را کنترل نمایند. محدودیتهای سنی و هشدارهای رسانههای معتبر باید رعایت شود تا نوجوانان کمتر با تصاویر و اخبار ناخوشایند مواجه شوند.
راهکارهای عملی برای والدین
-
به احساسات کودکان اعتبار بدهید و آنها را معتبر بدانید.
-
گفتوگو و بیان احساسات را تشویق کنید.
-
اخبار مثبت و خوشایند را نیز به کودکان منتقل کنید.
-
فعالیتهای روزمره و طبیعی کودک را حفظ کنید.
-
منابع خبری معتبر را معرفی کرده و نحوه دریافت اخبار را کنترل کنید.
-
برای کودکان کم سن، اخبار منفی را محدود کنید و تنها بخشهای ضروری را بیان کنید.
-
با نوجوانان درباره خبرها صحبت کنید و پاسخ سوالات آنها را صادقانه بدهید.
-
حضور در فعالیتهای جمعی و اجتماعی، در حد ایمن، به حفظ سلامت روان کمک میکند.
پیامدهای مواجهه با اخبار منفی
مطالعات نشان میدهند که قرار گرفتن کودکان در معرض اخبار منفی میتواند باعث اضطراب، ترس، احساس ناامیدی و حتی اختلالات خواب شود. این اثرات نه تنها در کوتاهمدت، بلکه ممکن است به شکل عواقب طولانیمدت نیز باقی بمانند. والدین باید با آموزش مهارتهای مقابلهای و ایجاد محیط امن روانی، اثرات این اخبار را کاهش دهند.